Przez kilkanaście lat był jedynym polskim lekarzem w Rybniku. Działacz narodowy, społecznik, prezes banku i Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Kim był Feliks Biały - patron szkoły medycznej i - wraz z żoną - jednej z ulic w Rybniku?
| Źródło: Materiały własne i nadesłane, zdj. Śląska Biblioteka Cyfrowa, Muzeum im. o. E. Drobnego w Rybniku
7 wspaniałych. Rybniccy bohaterowie powstań śląskich: Feliks Biały
Młodość
Feliks Biały, syn Józefa i Anny urodził się 24 kwietnia 1875 roku w Śmiglu w powiecie kościańskim. Jego ojciec był nauczycielem. Feliks wybrał medycynę, którą studiował we Wrocławiu, Monachium, Würzburgu i Lipsku, by w 1901 roku uzyskać dyplom lekarski. W czasie studiów działał w Związku Młodzieży Polskiej „Zet” - konspiracyjnej organizacji polskiej młodzieży akademickiej.
Jedyny polski lekarz w Rybniku
Podczas I wojny światowej został aresztowany, a w 1917 roku wcielono go do wojska, gdzie służył jako lekarz. Przed zakończeniem wojny - ze względu na stan zdrowia, zwolniono go ze służby.
Na miejsce pracy i życia Feliks Biały wybrał Rybnik, gdzie zamieszkał w 1904 roku. Tu prowadził praktykę, będąc do 1918 roku jedynym polskim lekarzem na terenie miasta, a od 1922 lekarzem powiatowym.
W grudniu 1918 reprezentował ziemię rybnicką podczas obrad Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu. W 1919 roku przemawiał w Rybniku na wielkim wiecu, zorganizowanym tuż przed świętem 3 Maja. Podczas tego zgromadzenia przyjęto rezolucję, w której postulowano przyłączenie do Polski m.in. Górnego Śląska i Cieszyna.
Działał w Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska od 1919 roku. W czasie powstań śląskich był komisarzem powiatowym Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Rybniku. W III powstaniu był komendantem szpitala powstańczego w Rybniku. Po zrywie w 1921 zajmował przy kontrolerze alianckim w Rybniku stanowisko polskiego doradcy na powiat i miasto Rybnik.
fot. Muzeum im. o. E. Drobnego w Rybniku
Na towarzyszkę życia wybrał Jadwigę z d. Knechtel, z którą doczekał się trójki potomstwa: Lecha, Wandy i Zbigniewa. Jadwiga Biały również angażowała się w życie społeczne, prowadziła m.in. Koło Towarzystwa Polek w Rybniku.
Społecznik
Ogrom zawodowej nie przeszkadzał mu w aktywności społecznej - udzielał się w pracach Banku Ludowego (od 1922 był prezesem tegoż banku), Towarzystwa Czytelni Ludowych, Towarzystwa Polsko-Katolickiego, Towarzystwa Turystycznego „Beskid” w Cieszynie. Biały był współzałożycielem „Gazety Ludowej” w 1911 roku i działaczem Narodowej Demokracji. Pełnił też funkcję Przewodniczącego Towarzystwa Wyborczego i przewodniczącego Powiatowej Rady Ludowej.
2 maja 1923 został odznaczony Orderem Odrodzenia Polski. Był prezesem Rybnickiego Chóru Męskiego, wiceprezesem Towarzystwa Charytatywnego, prezesem Związku Obrony Kresów Zachodnich, wiceprezesem Koła Przyjaciół Harcerstwa, prezesem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Ponadto był członkiem Komitetu Budowy Szkoły Handlowej, członkiem Zarządu Śląskiej Izby Lekarskiej, prezesem zarządu powiatowego Narodowo-Chrześcijańskiego Zjednoczenia Prac. W 1928 roku powstało Rybnickie Koło Towarzystwa Lekarzy Polaków na Śląsku, którego Biały inicjatorem, a później piastował w nim funkcję prezesa.
Śmierć i upamiętnienie
W 1934 zrezygnował z funkcji lekarza powiatowego i z mandatu radnego miasta. W 1936 r. Feliks Biały otrzymał tytuł honorowego obywatela Rybnika. Wkrótce potem opuścił śląskie miasto i przeniósł się do Poznania, gdzie z siostrzeńcem doktorem Franciszkiem Witaszkiem założył pierwszą w kraju wytwórnię strun chirurgicznych.
W czasie okupacji przebywał w Krakowie, gdzie zmarł 5 sierpnia 1943 roku w wyniku następstw choroby wrzodowej żołądka. Tam został pochowany. W 1960 jego prochy zostały przetransportowane do grobu rodzinnego w Rybniku.
"Nowiny", nr 13, 1960 - zbiory Śląskiej Biblioteki Cyfrowej
Od 1988 r. patronuje Medycznemu Studium Zawodowemu w Rybniku-Orzepowicach. Imieniem małżonków Białych nazwano w 1990 r. jedną z ulic w Śródmieściu Rybnika.
Bibliografia:
Rybnik. Dzieje miasta i jego dzielnic, pod red. Z. Hojki, B. Klocha, Rybnik 2017.
Biogram Feliksa Białego, oprac. Paweł Parys, Muzeum Śląskie w Katowicach.
L. Musiolik, Rybniczanie. Słownik biograficzny, Rybnik 2000.
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj