Dziś Dzień Edukacji Narodowej

Dziś, 14 października mija 250 lat od utworzenia Komisji Edukacji Narodowej. Została ona powołana do życia z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego uchwałą sejmu rozbiorowego z 14 października 1773 roku. Polska znajdowała się wówczas w niezwykle trudnej sytuacji politycznej – tuż po pierwszym rozbiorze. Przed tą całkowicie nową instytucją postawiono zadanie budowy systemu oświaty w Rzeczypospolitej. To właśnie KEN dogłębnie zreformowała polskie szkolnictwo, wprowadziła model wychowania patriotyczno-obywatelskiego oraz nowoczesny program kształcenia. 

Dzięki staraniom Komisji Edukacji Narodowej utworzona została nowoczesna struktura organizacyjna oświaty. Trójstopniowy podział obejmował szkoły parafialne na poziomie podstawowym, szkoły wojewódzkie na poziomie średnim oraz uniwersytety w Krakowie i w Wilnie na poziomie wyższym. Z jej inicjatywy wprowadzono do placówek oświatowych nauczanie języka ojczystego, co pozwoliło na jeszcze pełniejsze kultywowanie polskości i kształtowanie tożsamości narodowej. Komisja stworzyła pierwsze szkoły kształcące nauczycieli. Za jej sprawą utworzono również pierwszą „bibliotekę narodową”, która stała się pierwszą publiczną biblioteką w naszej Ojczyźnie.

Pierwszy raz w dziejach europejskich przygotowano regulaminy szkolne i nowoczesne programy nauczania. Wzbogacono je o elementy nauk przyrodniczych, historii i geografii naszego kraju, a także kultury fizycznej. Nie można także zapomnieć o opracowaniu pionierskich podręczników, na których kształcili się nasi najwięksi wieszczowie. W tym celu powołano do życia Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, które działało od 10 lutego 1775 roku.

Komisja Edukacji i Nauki to także organ-protoplasta dzisiejszego Ministerstwa Edukacji i Nauki. 

Źródło: MEiN.