07.05.2019 08:02 | Źródło: Materiały własne oraz Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Rybnika

Już (prawie) po wyborach do rybnickich rad dzielnic. Rewolucja na Zamysłowie, a ogólnie kiepska frekwencja

W 15 dzielnicach w wyniku wyborów doszło do zmiany przewodniczących rad, jedynie w 5 dzielnicach zmienili się przewodniczący zarządów. W sumie w wyborach do rad dzielnic kadencji 2019-2023 (bez Smolnej) wzięło udział 1997 osób w porównaniu do 3174 osób przed czterema laty. Najmniejszy odsetek głosujących był w dzielnicy Śródmieście. Najwyższy na Zamysłowie. W wyborach do rad dzielnic zagłosowało więc mniej niż 2% mieszkańców naszego Miasta. W Ligocie-Ligockiej Kuźni z powodu błędu radnego Miasta Rybnika wyznaczonego do przeprowadzenia zebrania wyborczego wybory trzeba było powtórzyć, na Smolnej w ogóle nie wybrano rady, bo na zebranie nie przyszło wymagane 30 osób. W Kamieniu do rady dzielnicy nie dostał się radny Miasta Rybnika z PiS - Karol Szymura, zaś na Zamysłowie doszło do prawdziwej rewolucji. Przeciwnicy nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla dzielnicy zjednoczyli się i założyli stowarzyszenie, które w wyborach niejako "przejęło" radę dzielnicy. W wyborach do rady kadencji 2019-2023 nie zdecydował się kandydować na Zamysłowie Franciszek Kurpanik - radny Miasta Rybnika - którego mieszkańcy obwiniają, iż nie sprzeciwił się w kwestii nowego MPZP władzom Miasta, ponieważ jest radnym rządzącej koalicji. Stowarzyszenie "Zjednoczony Zamysłów" ma w nowej radzie zdecydowaną większość, a przewodniczącym zarządu dzielnicy została jego prezes - Monika Karczmarz. W Golejowie - dzielnicy uznawanej za najbardziej aktywną w minionej kadencji - postawiono z kolei na stabilizację. Przewodniczącym rady pozostał Dominik Harazim, a przewodniczącym zarządu nadal będzie Arkadiusz Trzebuniak. Byliście na wyborach?

Czym są rady dzielnic i jakie są ich zadania?
Miasto Rybnik liczy 27 dzielnic, czyli jednostek pomocniczych gminy. Jednostki pomocnicze są ustanawiane przez Radę Miasta. Oprócz dzielnic Rada Miasta może utworzyć np. sołectwa czy osiedla. Istotnym faktem jest, iż jednostki pomocnicze nie posiadają osobowości prawnej, mogą jednak realizować zlecone zadania z zakresu administracji publicznej. Jednostki pomocnicze mają własne organy uchwałodawcze (stanowiące i kontrolne) i wykonawcze. W rybnickich dzielnicach organem wykonawczym jest zarząd, na czele którego stoi przewodniczący. Organizację i zadania rad dzielnic oraz ich organów, a także ordynację wyborczą do rad dzielnic regulują statuty dzielnic uchwalone przez Radę Miasta. Czonkowie rad dzielnic swoją pracę na rzecz lokalnej wspólnoty wykonują społecznie, tzn. nie otrzymują za nią gratyfikacji finansowej w postaci np. diety. Diety, które w Rybniku nie są szczególnie wysokie, otrzymują tylko przewodniczący zarządów dzielnic, dla których dieta stanowi tak naprawdę zwrot kosztów poniesionych w związku ze sprawowaniem funkcji. Rady dzielnic otrzymują też z budżetu Miasta środki, które przeznaczane są na zadania statutowe takie jak: zapewnienie udziału mieszkańców w rozpatrywaniu spraw związanych z miejscem zamieszkania, organizowanie wspólnych prac i samopomocy mieszkańców, współpraca z jednostkami organizacyjnymi Miasta oraz z innymi podmiotami, działanie na rzecz rozwoju samorządności mieszkańców. W Rybniku od lat kwoty na funkcjonowanie rad dzielnic są na bardzo niskim poziomie, od 10 000 - 12 500 zł na rok.

Jaka była poprzednia kadencja?
W kadencji 2015-2019 wiele zmieniło się w funkcjonowaniu dzielnic, głównie dzięki społecznemu zaangażowaniu ich członków, a zwłaszcza przewodniczących zarządów. W wielu dzielnicach powstały w końcu strony internetowe i profile społecznościowe, gdzie mieszkańcy mogą śledzić bieżące wydarzenia z życia swojej lokalnej społeczności. Dzielnicowy fanpage, który w minionych kilku latach notował największą liczbę interakcji był fanpage Golejów.info. Niewielki Golejów zresztą zalicza się do najaktywniejszych dzielnic ostatniej kadencji. Zarząd dzielnicy Golejów zainicjował m.in. obniżenie opłaty za gospodarowanie opłatami komunalnymi dla rodzin wielodzietnych i oprotestował wykluczenie lokalnych projektów z budżetu obywatelskiego, złożył też kilka propozycji, które docelowo miały usprawnić pracę samych dzielnic i zwiększyć zaangażowanie mieszkańców na rzecz swoich "małych Ojczyzn". Ponadto w Golejowie powstało wiele ciekawych przedsięwzięć jak np. Euro i Mundial dla Dzielnic, Mistrzostwa Śląska w Grzybobraniu, dużym powodzeniem cieszą się tamtejsze festyny tematyczne i Rybnicki Festiwal Piwa, a także zimowe festyny i półkolonie dla dzieci i młodzieży oraz Wielkie Poszukiwania Jaj Wielkanocnych, Bieg Konstytucji 3 Maja czy Akcja "Biało-Czerwona" - zbiórki krwi i projektów w ramach budżetu obywatelskiego, np. chata grillowa czy chata solna na Grzybówce. Co ciekawe - do najaktywniejszych dzielnic można zaliczyć właśnie te najmniej liczne, poza Golejowem także Stodoły (powstała tam stacja kolejki, nowe boisko, odzyskano budynek "starej szkoły", gdzie organizowane są rozmaite przedsięwzięcia, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży), Zamysłów (organizują Bike Race Zamysłów) czy Rybnik-Północ (zostanie tam zrealizowany projekt ogólnomiejski w ramach budżetu obywatelskiego "Północ - Centrum Sportów Olimpijskich. Wiśniowiec dla przyszłych mistrzów"). Wiele osób upatruje przyczyny takiego stanu rzeczy w tym, że tzw. duże dzielnice, jak np. Śródmieście czy Maroko-Nowiny korzystają z tego, że są w ścisłym centrum i większość usług, zwłaszcza w zakresie zagospodarowania czasu wolnego, zapewnia im Miasto, przez co rady dzielnic nie muszą "walczyć o każdy grosz, by coś dla mieszkańców zrobić". W centrum ulokowanych jest też większość instytucji kultury, placów zabaw, jest dostęp, bez żadnych przeszkód, do rowerów miejskich i komunikacji publicznej oraz innej infrastruktury.

Ciekawostki z tegorocznych wyborów
W jednej z dzielnic - Ligota-Ligocka Kuźnia - wybory trzeba było powtórzyć, ponieważ prowadzący zebranie radny Franciszek Kurpanik popełnił błąd proceduralny i pozwolił przeprowadzić wybory, mimo braku zgłoszenia się określonej w ordynacji liczby kandydatów. Co więcej nowa Rada wybrała już spośród siebie przewodniczącego rady i zarządu. Rada Miasta musiała unieważnić wybory i ustalić ich nowy termin. Z kolei na Smolnej w ogóle nie wybrano jeszcze rady dzielnicy, dlatego że na zebraniu wyborczym nie pojawiła się wymagana liczba mieszkańców (minimum 30). Do rady dzielnicy w Kamieniu nie dostał się natomiast... radny Miasta Rybnika z PiS - Kamil Szymura. Do największej rewolucji doszło zaś na Zamysłowie, gdzie planowane zmiany w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego na tyle zmobilizowały mieszkańców, że przyszło ich zagłosować aż 266. Radę dzielnicy "przejęło" w ten sposób stowarzyszenie "Zjednoczony Zamysłów", które powstało w związku z oburzeniem mieszkańców planowanymi zmianami (aż 14 członków nowej rady związanych jest ze stowarzyszeniem, a nowa przewodnicząca zarządu dzielnicy jest jego prezesem). Ze startu w wyborach do rady dzielnicy nowej kadencji zrezygnował radny Miasta Rybnika z Koalicji Obywatelskiej - Franciszek Kurpanik - którego mieszkańcy obarczają winą za brak zdecydowanego sprzeciwu wobec planowanych zmian w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego dla Zamysłowa.

O czym świadczą wybory do rad dzielnic kadencji 2019-2023?
W 15 dzielnicach w wyniku wyborów doszło do zmiany przewodniczących rad, jedynie w 5 dzielnicach zmienili się przewodniczący zarządów. Wnioski z tegorocznych wyborów nie napawają optymizmem. Zagłosowało w nich mniej niż 2% mieszkańców naszego Miasta. Z jednej strony świadczy to o pewnej stabilizacji i zadowoleniu mieszkańców z życia w ich dzielnicach, bowiem wysoka frekwencja na zebraniach wyborczych już od przynajmniej kilkunastu lat świadczy o jakimś problemie w dzielnicy, wokół którego mieszkańcy potrafią się zjednoczyć (jak w przypadku Zamysłowa). Z drugiej strony malejąca liczba chętnych do pracy w radach dzielnic i malejące społeczne zaangażowanie mieszkańców powinny zaniepokoić władze miasta, bowiem oznacza to, że zmniejsza się poczucie wpływu mieszkańców na losy własnego miasta, a miasto nie wykorzystuje należycie istniejącego potencjału społecznego mieszkańców. Mieszkańcy zauważają, że w wielu przypadkach rady dzielnic w negocjacjach z Miastem "odbijają się od ściany", zaś ich oddolne inicjatywy proobywatelskie, które maja wzmocnić wpływ mieszkańców na losy ich "małych ojczyzn" są przez Miasto marginalizowane bądź odrzucane.

Czas pomyśleć o reformie...
Na pewno obecny sposób funkcjonowania rad dzielnic już się wyczerpał i należy rozmawiać o jego zreformowaniu, jednak przy tym ostateczny głos w sprawie reformy powinni mieć przedstawiciele samych dzielnic. Rozwiązania nie powinny być narzucone przez Miasto. Podczas zeszłorocznych wyborów samorządowych pojawił się ciekawy pomysł jednego z kandydatów na prezydenta miasta, a obecnie radnego - Łukasza Dwornika - by w mieście powołać pełnomocnika prezydenta miasta ds. dzielnic (jak np. w Gdańsku czy w Krakowie). Pełnomocnik mógłby się zająć np. zreformowaniem obecnego sposobu funkcjonowania dzielnic. Dobrze byłoby, gdyby wróciły spotkania w gronie przewodniczących zarządów i przewodniczących rad dzielnic z Prezydentem. Rozważyć można też wybory do rad dzielnic na powszechnie obowiązujących zasadach, analogicznych jak w wyborach samorządowych, w tym np. z wykorzystaniem głosowania przez internet (propozycja z Golejowa), dlatego że wiele osób skarży się, że organizacja wyborów w tygodniu, w godzinach popołudniowych mija się z celem, bo wiele osób, które pracują popołudniami nie może zwyczajnie wziąć w nich udziału. Jako że w niektórych dzielnicach jest problem z zebraniem odpowiedniej liczby kandydatów należałoby też rozważyć zmniejszenie liczby członków rad dzielnic (np. do 10), można też przemyśleć kwestię połączenia funkcji przewodniczących rad i zarządów, ponieważ de facto o większości spraw dotyczących dzielnicy i tak decydują ci drudzy. Padają też propozycje, by radom (lub zarządom) dzielnic dać możliwość inicjatywy uchwałodawczej, by rola rad nie była tylko fasadowa i nie ograniczała się tylko do wyrażania opinii w sprawach dotyczących dzielnicy, bez realnego wpływu na decyzje władz miasta. Cztery lata temu Prezydent Miasta Piotr Kuczera wyraził nadzieję, że mieszkańcy bardziej zaangażują się w życie społeczne, jeżeli poczują, że faktycznie mają realny wpływ na to, co dzieje się dookoła nich. Niestety do tej pory nie zrobił nic, co mogłoby zmienić istniejący stan rzeczy, a w rządzącej koalicji PO-WdR mówi się raczej o ograniczaniu (nawet do 4), likwidacji czy łączeniu dzielnic niż o wzmacnianiu ich wpływu na współdecydowanie o mieście, a przecież Rybnik to jedyne miasto, w którym dzielnice są tak naprawdę "zjednoczone w swej różnorodności".

PODSUMOWANIE WYBORÓW DO RAD DZIELNIC na KADENCJĘ 2019-2023

Boguszowice Osiedle
Liczba głosujących: 89
Liczba kandydatów do Rady: 21
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Wojciech Wasyl
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Mirosław Moszczyński

Boguszowice Stare
Liczba głosujących: 91
Liczba kandydatów do Rady: 24
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Łukasz Kłosek
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Michał Wengerski

Chwałęcice
Liczba głosujących: 47
Liczba kandydatów do Rady: 18
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Zbigniew Ciokan (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Bronisław Gawełczyk

Chwałowice
Liczba głosujących: 86
Liczba kandydatów do Rady: 18
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Jędrzej Konieczny (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Andrzej Wojaczek

Golejów
Liczba głosujących: 54
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Dominik Harazim
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Arkadiusz Trzebuniak

Gotartowice
Liczba głosujących: 59
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Mirela Szutka
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Urszula Stajer

Grabownia
Liczba głosujących: 35
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Tomasz Ibrom
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Bogdan Kotyrba

Kamień
Liczba głosujących: 101
Liczba kandydatów do Rady: 19
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Stefania Orszulik (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Małgorzata Piaskowy

Kłokocin
Liczba głosujących: 69
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Tadeusz Pałka (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Izabela Kowalczyk (nowy)

Ligota-Ligocka Kuźnia
Liczba głosujących: 52
Liczba kandydatów do Rady: 18
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Piotr Basista (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Kazimierz Żak

Maroko-Nowiny
Liczba głosujących: 193
Liczba kandydatów do Rady: 32
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Maria Polanecka-Nabagło
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Jadwiga Lenort

Meksyk
Liczba głosujących: 40
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Marian Fojcik
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Celina Kaczmarczyk

Niedobczyce
Liczba głosujących: 102
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Henryk Cebula (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Adam Niespodziany

Niewiadom
Liczba głosujących: 93
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Tadeusz Białous (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Czesław Wajner

Ochojec
Liczba głosujących: 63
Liczba kandydatów do Rady: 18
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Krzysztof Szafraniec
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Antoni Piecha

Orzepowice
Liczba głosujących: 38
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Jerzy Lazar (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Tadeusz Michalski

Paruszowiec-Piaski
Liczba głosujących: 48
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Andrzej Oświęcimski
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Helena Szuleka

Popielów
Liczba głosujących: 91
Liczba kandydatów do Rady: 19
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Ryszard Konsek (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Marian Wolny

Radziejów
Liczba głosujących: 38
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Mirosław Owczorz (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Dariusz Oślizło

Rybnicka Kuźnia
Liczba głosujących: 42
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Jan Rorat
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Jacek Mularczyk (nowy)

Rybnik-Północ
Liczba głosujących: 114
Liczba kandydatów do Rady: 18
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Kamil Jakubiak (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Agnieszka Kozielska

Stodoły
Liczba głosujących: 35
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Damian Gorzawski (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Andrzej Jankowski

Śródmieście
Liczba głosujących: 67
Liczba kandydatów do Rady: 22
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Andrzej Sarzyński (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Stefania Forreiter (nowy)

Wielopole
Liczba głosujących: 51
Liczba kandydatów do Rady: 19
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Wojciech Sobczak
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Leszek Moskal

Zamysłów
Liczba głosujących: 266
Liczba kandydatów do Rady: 17
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Krzysztof Kazek (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Monika Karczmarz (nowy)

Zebrzydowice
Liczba głosujących: 33
Liczba kandydatów do Rady: 16
Przewodniczący Rady Dzielnicy: Sebastian Musioł (nowy)
Przewodniczący Zarządu Dzielnicy: Krzysztof Jaroch (nowy)

W sumie w wyborach do rad dzielnic kadencji 2019-2023 (bez Smolnej) wzięło udział 1997 osób w porównaniu do 3174 osób przed czterema laty. Najmniejszy odsetek głosujących był w dzielnicy Śródmieście. Najwyższy na Zamysłowie.

Na Smolnej ponowne wybory odbędą się 15 maja o godz. 17:00 w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 34 im. Ireny Sendlerowej.
Składy osobowe nowo wybranych rad dzielnic możecie sprawdzić TUTAJ.